Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris orientalis & Zea mays

fotò
fotò
Coutello(-turco)

Iris orientalis

Iridaceae

Àutri noum : Coutello, Coutelas, Espaso.

Nom en français : Iris oriental.

Descripcioun :
Aquelo coutello, que nous vèn d'Asìo dóu couchant (Turquìo e peréu Grèço) coumenço de se naturalisa au nostre. Es eisa de la recounèisse emé si gràndi flour blanco tacado de jaune. Trachis dins li roubino, prado umido e lis escoumbre.

Usanço :
Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Blanco Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5,5 à 6,5 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à jun

Liò : Roubino - Prado umido - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Asìo-Ouèst
Ref. sc. : Iris orientalis Mill., 1768

fotò
fotò
Blad-turc

Zea mays

Poaceae Graminaceae

Àutri noum : Turc, Cavalé, Barbou, Gros-blad, Blad-de-barbarié.

Nom en français : Maïs.

Descripcioun :
Lou blad-turc, apela simplamen turc dins la Vesubiò e l'Esteroun, es uno planto proun couneigudo qu'èi forço cultivado. La poudès peréu trouva dins lis escoumbre (coume eici). Se saup pas toujour que fai dos meno de flour, mascle en aut, e femelo sus lou coustat.

Usanço :
Es uno planto qu'èi vengudo d'Americo au siècle XVIen. Dins li valado dis Aup Marino proche d'Itàli, la farino douno la celèbro polenta. Se dis "gratar li turcs" pèr leva li gran de la raflo. La farino pòu servi d'emplastre pèr sougna la brouchito. Li barbo fan pissa. Li fueio (bratèio) seco de l'espigo servien pèr garni li matalas. S'atrobo pas dins la naturo, mai èi proche de Euchlaena mexicana o teosento.

Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Zea
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae


Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado

Liò : Champ - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Pancaro entresigna
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Zea mays L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CC
C
R
C
R
R
ges
ges

Iris orientalis & Zea mays

RRR
RRR
ges
RR
RR
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-turco) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Blad-turc emé uno autro planto

fotò